Jaarverslag 2021 Grannies2GranniesFriesland
Helaas begon het jaar 2021 net zoals 2020 was geëindigd: met veel afzeggingen wat betreft lezingen en braderieën. Dit alles nog steeds in verband met het corona-virus dat we ook dit jaar er niet onder zouden krijgen. Dit met alle gevolgen van dien voor met name de jongere mensen.
Tot de zomer ging eigenlijk alleen de voorlichting in de PKN-kerk in De Wilp door. Het hele jaar werd ons project gesteund door de kerk, wat resulteerde in een mooi bedrag aan het eind van het jaar. Gelukkig organiseerde de Doopsgezinde Gemeente in Drachten gedurende de hele zomer boekenmarkten, waarbij wij steeds aanwezig mochten zijn. Daar waren we ze zeer dankbaar voor. Maar deze boekenmarkten werden niet, zoals onderstaande foto suggereert, buiten gehouden, maar binnen.
Na de zomer gingen de boekenmarkten nog een tijd door totdat het virus zich weer nadrukkelijk meldde en alles weer afgelast werd. In de maanden oktober en november konden een paar lezingen in het noorden van Friesland gelukkig nog wel doorgaan, totdat ook dat niet meer verantwoord was. Ook de voorlichting in de PKN kerk in Rottevalle ging gelukkig nog wel door.
De voorlichtingsavonden en braderieën gingen dan vrijwel niet door, dat betekende niet dat onze sponsoren stil zaten. Die bleven ons gelukkig ruimhartig steunen. Zo was er de garagehouder uit Scheerwolde, die onder zijn klanten een actie voerde die een huisje opleverde. Hij haalde hiermee zelfs het omroepblad van Omroep MAX. En wat te denken van oma Ynksje, ruim 90 jaar oud. Haar kinderen en kleinkinderen startten een crowdfunding actie om oma voor haar verjaardag een huisje te kunnen schenken voor een granny in Oeganda. Wat was ze hier blij mee.
En dan niet te vergeten onze trouwe sponsoren, sommige van hen schonken dit jaar een vijfde of zelfs een zesje huisje. Fantastisch toch! Dat konden we, toen we 10 jaar geleden begonnen, niet dromen. Eind van het jaar 2021 hebben we, dankzij al deze geweldige mensen, 230 grannies en ongeveer 1500 kleinkinderen een hoopvollere toekomst kunnen bieden.
Op 2 oktober konden we ons 10-jarig jubileum vieren. Dat deden we in café Ulesprong in Tijnje, waar we precies 10 jaar geleden onze eerste activiteit hadden: we stonden daar toen met een stand op de oogstmarkt van de plaatselijke tuingroep.
We begonnen met zes grannies uit Tijnje. We hadden zelf wat schorten gemaakt, evenals wat potjes jam en kaarten. Maar de verkoop was meteen boven verwachting: we haalden onze eerste 300 euro voor het project op.
Nu 10 jaar later, op 2 oktober 2021 kwamen we weer bij elkaar, nu met elf grannies om ons tienjarig jubileum te vieren. We hadden een heerlijke lunch bij Frieda, de caféhoudster. Ria had een soort jubileumboek gemaakt voor alle Friese grannies. Uiteraard betaalden we alles zelf, een goede gewoonte die we erin houden.
Onze oudste granny Geertje, nam afscheid van onze groep. Zij was er vanaf het begin bij betrokken. Bedankt Geertje voor alles wat je gedaan hebt voor de grannies. ’s Middags hadden we nog een soort receptie, waar Ria tot haar verrassing een koninklijke onderscheiding kreeg voor o.a. haar werk voor de grannies.
In tegenstelling tot de weinige activiteiten in Nederland gingen de werkzaamheden in Oeganda in een hoog tempo door. Het jaar 2021 is een bijzonder productief jaar geworden: in totaal zijn er maar liefst 60 huisjes gebouwd, een recordaantal. Dat was mede mogelijk door het programma dat Omroep MAX in het kader van MAX Maakt Mogelijk weer over ons project maakte en dat eind 2020 op televisie uitgezonden werd. Dat heeft weer veel donaties opgeleverd. Maar zoals ik al eerder schreef, ook de vaste donateurs hebben ons weer fantastisch gesteund.
Omdat we vanwege het corona-virus ontzettend achterliepen met het bezoeken van grannies die een huisje hebben gekregen, besloten Klaske en Ria in juni de gok te wagen om toch naar Oeganda te gaan. Dit ondanks het feit dat er een strenge lockdown was afgekondigd in Oeganda. Ondanks de vele beperkingen is het toch gelukt om ruim 80 bezoeken af te leggen aan zowel grannies als scholen.
Het was hard werken, maar het was fantastisch om te doen. De bezoeken waren regelmatig bijzonder confronterend: elke keer zijn we weer geschokt als we zien in wat voor omstandigheden de grannies moeten leven met hun kleinkinderen. En het is elke keer weer een bijzonder moment wanneer we een granny kunnen vertellen dat ze een nieuw huisje krijgt dankzij de Nederlandse donateurs. U kunt het uitgebreide verslag van dit bezoek lezen op onze website www.grannies2granniesfriesland.nl.
Wat in 2020 niet lukte in verband met het corona-virus lukte in 2021 gelukkig wel: Justine Ojambo, de coördinator van Pefo Uganda bracht een bezoek aan Grannies2GranniesFriesland. Hij was er dus bij toen wij ons 10-jarig bestaan vierden. Het was een druk, maar goed bezoek. We hebben o.a. een aantal donateursdagen georganiseerd, twee in het zuiden van Nederland en twee in het noorden. In verband met het corona-virus hadden we steeds maar een paar donateurs uitgenodigd. Justine vertelde over zijn leven en hoe hij ertoe gekomen was om Pefo Uganda op te richten. Zijn verhaal maakte veel indruk op de aanwezigen. Ook voor ons was het ontzettend leuk om een aantal van onze vaste donateurs te ontmoeten.
Een paar jaar geleden heeft Bert, de man van Ria, een sportproject opgericht dat valt onder Pefo Uganda. Tijdens zijn bezoek aan Friesland ontmoette Justine Foppe de Haan, die zich bereid verklaard heeft om mee te helpen met het zoeken naar sponsoren voor dit project. Ook bracht Justine een bezoek aan de dames van ZONTA Friesland. Zij waren van plan om met de verkoop van wijn een heel huisje bij elkaar te gaan verdienen. En dat is gelukt ook!
Ook in 2021 heeft Omroep MAX weer een programma gemaakt over ons project. En weer kon er geen Nederlands team naar Oeganda toe en werd een lokaal team ingeschakeld. Dit gebeurde tijdens het verblijf van een aantal van de Friese grannies en een paar donateurs in Oeganda. Dit resulteerde in een programma dat uitgezonden werd op 4 december. Dit was niet de meest gunstige datum omdat veel mensen die avond Sinterklaas vierden. Het is bij het schrijven van dit jaarverslag nog niet duidelijk hoeveel deze uitzending heeft opgebracht.
Wat wel duidelijk werd, was dat de granny die gefilmd werd in haar oude huisje heel hard hulp nodig had, zeker wat een nieuw huisje betreft. Maar ook bleek dat er grote behoefte aan voedsel en kleding was. We zijn dan ook later in de week teruggegaan om voedsel en kleding te brengen naar deze oma en haar kleinkinderen. Dit en de hoop dat de familie binnenkort een nieuw huisje krijgt, maakte dat de stemming al aanzienlijk beter was dan bij ons eerste bezoek.
We noemden net al dat we tijdens het filmen weer met een groep op bezoek waren in Oeganda. Op 22 oktober vertrokken we namelijk met 11 personen naar het project. Wij logeerden tijdens dit bezoek voor het eerst in het Lycklama rest home. Dat was heel prettig. Het scheelde veel reistijd en het is een heerlijke plek om te verblijven en te werken. Tijdens ons vorige bezoek in juni waren er helaas in verband met de lockdown op dat moment geen grannies die daar een aantal dagen konden bijkomen van hun dagelijkse strijd om het bestaan. En ook andere gasten zoals vrijwilligers en stagiaires lieten het daardoor afweten, zodat we destijds het hele rest home voor onszelf hadden. Maar deze keer waren er gelukkig wel grannies te logeren in het Lycklama rest home. Het was geweldig om te zien hoe zij het daar naar hun zin hadden. Zoiets hadden ze nog nooit meegemaakt in hun leven. Er werd voor ze gezorgd! De oudste aanwezige granny was 92 jaar.
Rink Lycklama, de zoon van de heer Johannes Lycklama die met een grote donatie de bouw van het Lycklama rest home mogelijk heeft gemaakt, was ook mee, samen met zijn vrouw en twee dochters. Tijdens dit bezoek hebben we weer de nodige grannies bezocht. Ook hadden we twee workshops geregeld, de ene ging over solar cooking. De andere betrof het maken van uitwasbaar maandverband. Hieraan namen een paar grannies, de leraar naaien en een paar jongens en meisjes deel. Tevens werd seksuele voorlichting gegeven. Van deze reis is ook een uitgebreid verslag gemaakt, dat u op onze website kunt lezen. Uiteraard was er weer een medisch kamp georganiseerd, waarvoor 220 grannies uitgenodigd waren. Meer mensen mochten niet komen, dit was één van de weinige corona-maatregelen die we tegenkwamen tijdens ons bezoek.
De grannies waren zo blij dat er weer een feestje was, ze kwamen joelend uit de bus. De optredens van de grannies tijdens de aansluitende party stonden helemaal in het teken van corona. Tijdens deze optredens beeldden de grannies uit wat het corona-virus met hun leven had gedaan en hoe zij er mee om waren gegaan.
Ook werd het Lycklama rest home officieel geopend door de familie Lycklama. Voor alle duidelijkheid willen wij nogmaals benadrukken dat alle bezoeken die wij aan het project brengen geheel voor eigen rekening zijn. En wat de donateurs die meegaan betreft, ook al ben je nog zo’n grote donateur, je moet echt alles zelf betalen!
Een onderdeel van onze werkzaamheden dat steeds belangrijker wordt is de scholing van de kleinkinderen. Nu stond dit de afgelopen twee jaar op een zeer laag pitje. De Oegandese kinderen en jongeren zaten eind 2021 al bijna 2 jaar thuis als gevolg van de maatregelen tegen de coronapandemie, de langste schoolsluiting ter wereld volgens cijfers van de Verenigde Naties. Virtueel onderwijs was er nauwelijks en de meeste leerlingen hadden ook niet de voorzieningen om dit te volgen. We zijn bang dat deze schoolsluiting grote gevolgen heeft voor de toekomst van de kinderen. Veel kinderen zijn aan het werk gegaan. Het is zeer de vraag of bijvoorbeeld een 14-jarige terug zal keren naar de basisschool. Wie echter zonder diploma de basisschool verlaat, is in zijn verdere leven afgesneden van beroepsonderwijs. Ook een grote toename van tienerzwangerschappen is een gevolg van de langdurige schoolsluiting. Pefo Uganda heeft zoveel mogelijk geprobeerd om kinderen die via ons gesponsord werden home schooling aan te bieden. Helaas is dit niet in alle gevallen gelukt.
We zijn dan ook superblij dat de scholen op 10 januari 2022 weer open gaan. En we zijn ook ontzettend blij dat we inmiddels ook de nodige donateurs hebben die één of meerdere kinderen sponsoren wat het schoolgeld betreft. Sommige donateurs die een heel huisje hebben gedoneerd betalen ook het schoolgeld van een of meerdere kleinkinderen van “hun” granny. Maar we hebben ook “losse” donateurs die een of meerdere kinderen sponsoren. Op deze manier kunnen inmiddels ongeveer 100 kinderen officieel naar school. Dit zijn allemaal kinderen die anders nooit de kans hadden gehad om de basisschool af te maken. Ook worden enkele kinderen gesponsord die op het voortgezet onderwijs zitten en twee jongeren die naar het hoger onderwijs gaan. Het is de bedoeling dat we deze kinderen en de scholen waar ze op zitten elk jaar een keer gaan bezoeken om zo zicht te houden op de prestaties en de motivatie van de betreffende kinderen. De donateurs krijgen uiteraard een verslagje van deze bezoeken.
In Busia, een gebied dat tegen de grens met Kenia aan ligt, bevindt zich een dependance van Pefo Uganda. Daar richt men zich tot nu toe nog niet zozeer op ouderen, maar wel op kinderen en jongeren. Een grote donateur van ons is daar bezig met het bouwen van een privéschool op het terrein van Pefo Uganda.
Hij heeft daar zelf veel geld in gestopt en ook een crowdfunding actie gehouden. Maar helaas was de school nog niet helemaal af. En met het oog op de opening van de scholen zou het wel heel fijn zijn als dat wel zou lukken. Nu gaf één van onze donateurs aan dat het geld dat zij wilden doneren voor een huisje ook wel voor iets anders dringends gebruikt mocht worden. In overleg met hen hebben we besloten om dit geld te gebruiken voor het “onderwijsklaar” maken van deze school. En dat gaat lukken voor de opening van de scholen op 10 januari 2022. En dat is geweldig, want de school waar de kinderen uit de buurt van het project eerst naar toe gingen bestaat helaas niet meer. Het is de bedoeling dat ook kinderen waarvan de ouders het schoolgeld niet kunnen betalen van deze school gebruik kunnen gaan maken.
Een project wat al een tijdje liep was het geitenproject. Een aantal van onze donateurs had geld voor een geit gedoneerd. Eén donateur had zelfs 20 geiten gedoneerd. Door allerlei omstandigheden duurde het even voordat deze geiten aan de grannies uitgedeeld konden worden. Maar dat is nu gelukt. De gelukkigen waren zorgvuldig geselecteerd door Pefo Uganda. Alleen grannies die nog geen handeltje hebben, kwamen in aanmerking om ieder twee geiten te ontvangen.
Waar we in 2021 ook mee bezig zijn geweest is het aanvragen voor subsidie om een nieuwe vrachtwagen te kopen. Nieuw betekent in Oeganda dat hij voor het eerst in Oeganda zelf gebruikt wordt. Maar het betekent ook dat hij al minstens 10 jaar in Japan gebruikt is.
Praktisch alle auto’s die daar rijden zijn tweedehandsjes uit Japan. De oude vrachtwagen is al meer dan 30 jaar oud en als je weet hoe slecht de wegen in Oeganda zijn is dat een hele prestatie. Hij is al heel vaak gerepareerd, maar aan alles komt een eind. Een vrachtwagen is heel belangrijk voor de bouw van de huisjes. Alle materiaal wordt door de vrachtwagen naar de plek gebracht waar het nieuwe huisje gebouwd gaat worden. We hopen dat de subsidie-aanvraag in 2022 gehonoreerd gaat worden.
Als groep kwamen we in 2021 twee keer fysiek bij elkaar in een periode dat dit weer werd toegestaan. De meeste zaken regelden we echter via de mail en via heel veel whatsappjes. Namens Grannies2GranniesFriesland zit Ria Bakker in het bestuur van Pefo Nederland (de officiële naam luidt Stichting ter ondersteuning van Pefo Uganda), de stichting waar wij officieel onder vallen. Wij hebben daar een eigen rekening die we zelf beheren. Zij hadden in 2021 4 maal een vergadering via Skype. Ook kwamen ze één keer fysiek bij elkaar gedurende de periode dat Justine in Nederland was.
U merkt wel dat we ons tegenwoordig niet alleen meer beperken tot de huisjes. Af en toe komen er ook problemen langs die dringend om een oplossing vragen. Wij kijken dan of we hiervoor speciale fondsen kunnen aanboren, zoals in het geval van de vrachtwagen. Daarvoor hebben we ons tot de stichting MIVA gewend. Soms doen we rechtstreeks een beroep op een bepaalde donateur. En soms krijgen we donaties waarbij staat dat we die naar eigen inzicht mogen gebruiken. We overleggen dan altijd wel eerst met de betreffende donateur. Maar als u een donatie geeft waar niets bij staat of juist wel specifiek vermeld wordt dat het voor de huisjes is, dan kunt u ervan verzekerd zijn dat dit geld ook daadwerkelijk gebruikt wordt voor de bouw van de huisjes.
Rest ons nog u nogmaals ontzettend te bedanken voor uw betrokkenheid en uw gulheid ten aanzien van ons project. We hopen nog minstens 10 jaar door te gaan, want er zijn nog zoveel grannies met kleinkinderen die in vreselijke omstandigheden wonen. Neem ook eens een kijkje op onze website. Wij vermelden daar o.a. leuke nieuwtjes op. En daar kunt u ook ons rekeningnummer vinden.
